Unijna certyfikacja usuwania dwutlenku węgla ma pomóc w osiągnięciu zerowych emisji netto
Komisja Europejska przyjęła wniosek w sprawie pierwszych ogólnounijnych, dobrowolnych ram w celu wiarygodnego certyfikowania wysokiej jakości usuwania dwutlenku węgla. Wniosek przyczyni się do rozwoju innowacyjnych technologii usuwania CO2 i zrównoważonych rozwiązań w zakresie rolnictwa regeneratywnego oraz do osiągnięcia celów UE w zakresie klimatu, środowiska i zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń.
Proponowane rozporządzenie znacznie zwiększy zdolność UE do kwantyfikacji, monitorowania i weryfikacji procesów usuwania dwutlenku węgla. Większa przejrzystość zapewni zaufanie zainteresowanych stron i przemysłu oraz pomoże w zwalczaniu pseudoekologicznego marketingu.
Usuwanie dwutlenku węgla może i musi przynieść wyraźne korzyści dla klimatu, a Komisja priorytetowo potraktuje te działania w zakresie jego usuwania, które przyniosą znaczne korzyści dla różnorodności biologicznej. Komisja, przy wsparciu ekspertów, opracuje dostosowane do potrzeb metody certyfikacji działań w zakresie usuwania dwutlenku węgla służących realizacji celów klimatycznych i innych celów środowiskowych.
Niezależna weryfikacja
Aby zapewnić przejrzystość i wiarygodność procesu certyfikacji, we wniosku określono zasady niezależnej weryfikacji usuwania dwutlenku węgla, a także zasady uznawania systemów certyfikacji, które można wykorzystać do wykazania zgodności z ramami UE. Aby zapewnić jakość i porównywalność usuwania dwutlenku węgla, proponowane rozporządzenie ustanawia cztery kryteria QU.A.L.ITY:
- Quantification - mierzalność. Działania w zakresie usuwania dwutlenku węgla muszą być dokładnie mierzone i muszą przynosić jednoznaczne korzyści dla klimatu.
- Additionality - dodatkowość. Działania w zakresie usuwania dwutlenku węgla muszą wykraczać poza już istniejące praktyki i wymogi prawa.
- Long-term storage - długotrwałe składowanie. Certyfikaty są powiązane z okresem składowania dwutlenku węgla w celu zapewnienia trwałego składowania.
- Sustainability - zrównoważony charakter. Działania w zakresie usuwania dwutlenku węgla muszą chronić cele zrównoważonego rozwoju, takie jak przystosowanie się do zmiany klimatu, gospodarka o obiegu zamkniętym, zasoby wodne i morskie oraz różnorodność biologiczna, lub przyczyniać się do ich realizacji.
Wniosek ten ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia przez UE celu, jakim jest stanie się pierwszym na świecie kontynentem neutralnym dla klimatu do 2050 r. Aby osiągnąć ten cel, UE musi ograniczyć emisje gazów cieplarnianych do minimum. Jednocześnie UE będzie musiała zwiększyć pochłanianie dwutlenku węgla z atmosfery, aby zrównoważyć emisje, których nie można wyeliminować.
Sposoby na wychwytywanie i składowanie
Technologie przemysłowe, takie jak produkcja bioenergii z wychwytywaniem i składowaniem dwutlenku węgla (BECCS) lub bezpośrednie wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla z powietrza (DACCS), mogą wychwytywać CO2 i składować go w sposób stały. W rolnictwie i leśnictwie praktyki rolnictwa regeneratywnego mogą w zrównoważony sposób zwiększyć składowanie dwutlenku węgla w glebach i lasach lub ograniczyć uwalnianie dwutlenku węgla z gleb, a także stworzyć nowy model biznesowy dla rolników i leśników. Trwałe produkty i materiały, takie jak drewnopochodne wyroby budowlane, mogą również związać dwutlenek węgla na kilkadziesiąt lat lub dłużej.
Obecny wniosek będzie promował najnowocześniejsze czyste technologie i wspierał nowy europejski Bauhaus poprzez uznanie zdolności do składowania dwutlenku węgla przez drewno i energooszczędne materiały budowlane. Wniosek umożliwi innowacyjne formy finansowania prywatnego i publicznego, w tym finansowanie inicjatyw mających pozytywne skutki lub wsparcie publiczne oparte na wynikach w ramach pomocy państwa lub wspólnej polityki rolnej.
Komisja będzie nadal finansować działania na rzecz usuwania dwutlenku węgla w terenie za pośrednictwem funduszu innowacyjnego, który może finansować m.in. projekty BECCS i DACCS, wspólnej polityki rolnej, Funduszu Rozwoju Regionalnego, programu LIFE i programu „Horyzont Europa" - w tym misji „Pakiet na rzecz zdrowych gleb w Europie".
Dalsze działania
Wniosek KE będzie teraz przedmiotem debaty w Parlamencie Europejskim i Radzie zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą. Na podstawie kryteriów QU.A.L.ITY Komisja, przy wsparciu grupy ekspertów, opracuje metody certyfikacji dostosowane do różnych rodzajów działań związanych z usuwaniem dwutlenku węgla. Pierwsze posiedzenie grupy ekspertów zaplanowano na pierwszy kwartał 2023 r.
Unijne cele
Europejski Zielony Ład to długoterminowa strategia UE na rzecz wzrostu, której celem jest neutralność klimatyczna Europy do 2050 r. Europejskie prawo o klimacie, podpisane w 2021 r., sprawia, że osiągnięcie równowagi między emisjami gazów cieplarnianych a pochłanianiem gazów cieplarnianych do 2050 r., a następnie osiągnięcie ujemnych emisji jest prawnie wiążące dla UE.
Prawo to obejmuje również ambitny cel klimatyczny na 2030 r. polegający na redukcji emisji netto gazów cieplarnianych o co najmniej 55 proc. w porównaniu z 1990 r. Przedstawiony wniosek w sprawie certyfikacji usuwania dwutlenku węgla ma zatem kluczowe znaczenie dla osiągnięcia długoterminowych celów klimatycznych UE w ramach porozumienia paryskiego i dla urzeczywistnienia Europejskiego Zielonego Ładu.
Wniosek opiera się na komunikacie Komisji w sprawie zrównoważonego obiegu węgla przyjętym w 2021 r. Pomoże on w osiągnięciu ambitnego celu UE, jakim jest pochłanianie do 2030 r. 310 mln ton dwutlenku węgla w sektorze użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa (LULUCF) oraz w promowaniu działań w zakresie odbudowy zasobów przyrodniczych zgodnie z ustawą o odbudowie przyrody i praktykami gospodarki o obiegu zamkniętym, określonymi w planie działania dotyczącym gospodarki o obiegu zamkniętym.
Pomoże to przedsiębiorstwom w sprawozdawczości na temat ich śladu klimatycznego zgodnie z dyrektywą w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i powiązanymi standardami sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju, a także zapewni większą przejrzystość w zakresie twierdzeń dotyczących neutralności klimatycznej ze strony organizacji publicznych i prywatnych.